ยามเมื่อฝน เทลงมา ความชื้นตามมามากมาย แล้วช่วงหน้าฝนแบบนี้จะป้องกันงานศิลปะจากความเสียหายที่เกิดจากความชื้นได้อย่างไร? วันนี้บางกอก อาร์ต อ๊อกชั่น มีเคล็ดลับเล็ก ๆ น้อย ๆ จาก Bangkok Art Conservation Center ในการดูแลป้องกันผลงานจากความชื้นเบื้องต้นมาฝาก แต่ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจกันค่ะว่าความชื้นสามารถสร้างความเสียหายอะไรให้กับผลงานศิลปะของเราได้บ้าง
สำหรับงานกระดาษเมื่อเจอกับความชื้นอาจทำให้กระดาษเกิดคลื่น โค้ง งอ มีจุดสีน้ำตาล (brown spot) หรืออาจทำให้งานของเรากลายเป็นวิมานแห่งเชื้อราได้ เช่นเดียวกับงานผ้าใบที่อาจทำให้เกิดจุดสีน้ำตาลและเชื้อราได้เช่นกัน รวมไปถึงการพองของโครงไม้ (canvas stretcher) และหากมีความชื้นสะสมมากขึ้นอาจทำให้เกิดการปริแตกของผ้าใบและชั้นสีได้ ส่วนงานประติมากรรมทองแดงหรือเหล็กอาจก่อให้เกิดสนิมขึ้นได้ ส่วนประติมากรรมที่เป็นเรซิ่น ไฟเบอร์กลาส หรือโพลีสโตน ความชื้นที่ถูกสะสมในระยะยาวอาจทำให้ตัวผลงานผิดรูปจากเดิมยากต่อการแก้ไขได้
วิธีป้องกันความชื้นเบื้องต้นในช่วงที่มีฝนตกแบบนี้ หากห้องที่เราแขวนงานศิลปะมีการเปิดเครื่องปรับอากาศอยู่แล้วไม่ค่อยน่ากังวลเท่าไหร่ เนื่องจากเครื่องปรับอากาศจะเป็นตัวช่วยควบคุมความชื้นและอุณหภูมิของห้องให้มีความคงที่อยู่แล้ว แต่ถ้าไม่ได้เปิดเครื่องปรับอากาศ ในกรณีที่แขวนผลงานสิ่งที่ควรทำหลังฝนหยุดคือการเปิดประตูหรือหน้าต่างเพื่อให้ความชื้นที่อยู่ในห้องเกิดการถ่ายเทออกไปด้านนอก ส่วนในกรณีที่เราเก็บผลงานไว้ หากเป็นงานกระดาษเราจะต้องเก็บในกล่องที่เป็นวัสดุไร้กรดเท่านั้น เนื่องจากความชื้นเป็นตัวเร่งปฏิกิริยาของกรดมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น กล่องไม้เมื่อเจอความชื้นสัมพัทธ์สูง จะทำให้ไม้บวมและคลายความเป็นกรดออกมาทำลายผลงานได้ หากเป็นชั้นวางและลิ้นชักที่ทำจากโลหะควรมีแผ่นรองก่อนวางชิ้นงาน เช่น กระดาษร้อยปอนด์ กระดาษโฟโต้บอร์ด และไทเวค ฯลฯ ก่อนทุกครั้ง
นอกจากเปิดหน้าต่างและประตู เพื่อให้อากาศถ่ายเทแล้ว หากยังพบความชื้นสัมพัทธ์สูงถึง 70 เปอร์เซ็นต์ ที่สามารถทำให้ราเจริญเติบโตได้ เราควรมีเครื่องดูดความชื้นและสารดูดความชื่นอย่างซิลิก้าเจลมาเป็นตัวเสริม เพื่อให้ผลงานศิลปะที่เรารักห่างไกลจากความเสียหายได้อีกด้วย
___________________________
Comments